Het aangaan van een lening houdt natuurlijk ook in dat het geld op enig moment terugbetaald moet worden. Het is echter in veel gevallen zo dat dit niet gebeurt. Met de komst van een crisis, een financiële tegenvaller, ziekte of problemen in het privéleven, kan het terugbetalen van een geleend bedrag er vaak al snel bij inschieten. Zelfs al is dit vaak maar tijdelijk. Een enkele betaling missen, is nog overkomelijk. Wie echter vaker in betalingsproblemen komt, kan weleens heel lang de gevolgen moeten dragen hiervan. Dit kan tot tien jaar duren.
Op de zwarte lijst komen
Het is België verplicht voor kredietverleners om aan te geven wanneer particulieren te laat of geheel niet terugbetalen. Daarvoor is de Centrale voor Kredieten aan Particulieren. Deze centrale houdt een zwarte lijst bij. De kredietverleners zijn ook verplicht om deze lijst te raadplegen voordat zij een krediet toekennen aan een particulier. Door dit te doen hebben zij direct alle informatie beschikbaar over de particulier. Bijvoorbeeld waar het gaat om de schuldenlast. Zo moet voorkomen worden dat deze te groot is. De overheid hoopt zo de bevolking beter te kunnen beschermen. Zo kan deze niet te veel lenen.
Achterstand van drie maanden
Het is niet zo dat de zwarte lijst van de Centrale bestaat uit Belgen die een dag of langer achterliggen met betalen. Het is in de praktijk zo dat er eerst drie maanden aan achterstand moet zijn opgebouwd voordat er een registratie plaatsvindt. In dat geval is het zo dat er een registratie voor tien jaar blijft bestaan. Tenzij de achterstand wordt ingelopen. In dat geval is het zo dat de termijn tot een jaar wordt teruggebracht. Daarna verdwijnt de naam van de lijst. De schuld aflossen is dan ook de simpelste manier om van de registratie af te komen.
Niet anders dan andere landen
Het systeem in België is niet uniek. Ook in andere landen wordt op deze manier omgesprongen met leningen en terugbetalingen. In Nederland wordt de registratie bijvoorbeeld verzorgd door het Bureau Krediet Registratie. Daarin zijn zelfs nog meer achterstanden opgenomen dan op de Belgische zwarte lijst. Wie in Nederland een huurachterstand heeft, krijgt ook al een registratie. Dit is in België niet het geval. Bovendien is in Nederland moeilijker van de registratie af te komen. Al blijft deze daar dan weer slechts vijf jaar staan. Zo zijn er meer verschillen.
Systeem van verzekeraars
Naast de zwarte lijst hebben Belgische verzekeraars ook een eigen systeem waarmee zij werken. Dit is de RSR-lijst. Dit wordt ook wel de speciale risico’s lijst genoemd. De verzekeraars die op dit systeem aangesloten zijn, krijgen de mogelijkheid om de gegevens te raadplegen. Zo kunnen zij zien of verzekeringsnemers een historie als wanbetaler hebben. De gegevens in dit systeem blijven drie jaar staan. Het is daardoor te vergelijken met de zwarte lijst of de BKR. Met de lijst willen de verstrekkers het moeilijker maken om leningen af te sluiten. Al wordt het niet onmogelijk gemaakt voor particulieren.